,,Kastalinn” svokallaði á Arngerðareyri í Ísafirði á Vestfjörðum hefur um áratugaskeið vakið aðdáun og furðu. Kaupfélagsstjórinn Sigurður Þórðarson lét hið pínulitla Kaupfélag Nauteyrarhrepps reisa húsið yfir sig fyrir tæpum hundrað árum. Bygging hússins leiddi til þess að kaupfélagið varð gjaldþrota. Til þess að skilja af hverju í ósköpunum þetta litla kaupfélag byggði þennan steinsteypta kassa í kastalastíl á þessum tíma þarf að átta sig á manninum sem húsið er minnisvarði um, Sigurði Þórðarsyni. Rætt er við stórbóndann Jón Guðjónsson um Sigurð Þórðarson. Jón lést tæplega 100 ára gamall í lok síðasta árs en viðtalið við hann var tekið um sumarið 2022. Hann keypti jörðina Laugaból í Ísafirði af Sigurði Þórðarsyni árið 1967 þegar kaupfélagsstjórinn og Ásta Jónsdóttir kona hans brugðu búi. Síðar átti Jón eftir að eignast jörðina Arngerðareyri og ,,kastalann” sem þar stendur enn. Umsjón: Ingi Freyr Vilhjálmsson

Íslensk stjórnvöld sendu sextán ára gamlan dreng frá Kolumbíu í lögreglufylgd til heimalands síns í október í fyrra. Hann var sendur úr landi ásamt föður drengsins sem hafði beitt hann ofbeldi og afsalað sér forræði yfir honum. Drengurinn bjó einn á götunni í höfuðborg Kólumbíu, Bogatá, í einn mánuð eftir komuna til landsins þar sem faðir hans yfirgaf hann samstundis. Bogatá er ein hættulegasta borg í heimi og var drengurinn á vergangi þar og svaf meðal annars í neyðarskýlum og á götunni þar til íslenskur velgjörðarmaður hans sótti hann til Kolumbíu í nóvember og kom með hann aftur til Íslands. Drengurinn heitir Oscar Anders Bocanegra Florez og verður 17 ára þann 19. Apríl. Útlendingastofnun hefur nú ákveðið að senda Oscar aftur til Kólumbíu þar sem hann á engan að. Oscar býr hjá Svavari Jóhannssyni og Sonju Magnúsdóttur og vilja þau að hann geri það áfram og hann vill búa hjá þeim. Samkvæmt ákvörðun Útlendingastofnunar þarf hann hins vegar að yfirgefa Ísland fyrir 22. apríl. Oscar segir að glæpasamtök í Kólumbíu séu á eftir honum og vilji drepa hann vegna þess að þau telja að faðir hans skuldi þeim peninga. Þess vegna vill hann alls ekki fara aftur til Kólumbíu. Umsjón: Ingi Freyr Vilhjálmsson

Stjórnendur fyrirtækisins Janusar settu íslenska ríkinu fjölþætt skilyrði í viðræðum um mögulegan nýjan samning við Sjúkratryggingar Íslands. Skilyrðin voru meðal annars þau að eftir að íslenska ríkið myndi taka Janus yfir yrði starfsemin að öllu leyti óbreytt. Þá er átt við sama skipulag, stjórnun og starfsmannahald. Eitt af því sem fólst í skilyrðunum var að engar breytingar yrðu gerðar á kjörum starfsfólks. Samkvæmt athugun heilbrigðisráðuneytisins reyndust laun starfsmanna Janusar vera umtalsvert hærri en laun sambærilegra starfsmanna þeirra stofnana sem rætt var við. Umfjöllun um framtíð Janusar hefur verið verið nokkuð áberandi í fjölmiðlum síðustu vikunnar. Janus er starfs-og endurhæfingarfyrirtæki sem aðstoðar börn og fullorðna sem glíma við alls kyns erfiðleika að komast aftur á vinnumarkaðinn í nám eða við að bæta lífsgæði þeirra. Skjólstæðingar og aðstandendur barna og fullorðinna sem hafa verið hjá Janusi eru margir hverjir ekki sáttir við fyrirhugaða lokun úræðisins og hafa látið talsvert í sér heyra á opinberum vettvangi vegna þess. Umsjón: Ingi Freyr Vilhjálmsson

Þegar Þetta helst hafði lokið þriggja þátta umfjöllun um háhyrningaveiðar Sædýrasafnsins, þá barst þættinum óvæntur tölvupóstur frá hlustanda. Pósturinn var frá hinni 21 árs gömlu Sigrúnu Helgudóttur sem hefur skrásett örlög hvers einasta háhyrnings sem veiddur var við Íslandsstrendur. Og Sigrún færði okkur fréttir. Umsjón: Þóra Tómasdóttir

Íslendingar hafa fengið innsýn í harðari og hættulegri veruleika en fólk á að venjast hér á landi í gegnum fjölda Venesúelabúa sem hafa flutt til Íslands á liðnum árum. Sumir þessara Venesúelabúa hafa sagt sögur sínar í fjölmiðlum þar sem þeir greina frá því að þeir hafi tekið þátt í pólitísku starfi í heimalandinu. Þeir hafa sagt frá því að í kjölfarið að hafi þeir lent í ofsóknum einræðisherrans Nicolas Maduro sem stýrt hefur landinu með harðri hendi í rúman áratug. Einn Venesúelabúi sem hefur sótt um leyfi til að setjast að hér á landi á þessum forsendum er maður að nafni Orlando Peña Guevara sem er 56 ára gamall. Hann kom hingað til lands ásamt konu sinni, Reddys Jimenez, og tveimur dætrum í janúar í fyrra. Saga þeirra er sögð í þættinum í dag. Umsjón: Ingi Freyr Vilhjálmsson

Íslenska kvennalandsliðið í handbolta spilar nú tvo leiki við ísraelska landsliðið um laust sæti á heimsmeistaramóti sem fram fer í Þýskalandi og Hollandi í haust. Íþróttafréttamennirnir Valur Páll Eiríksson og Einar Örn Jónsson segja öskrandi tvískinnung að Rússum sé vísað úr alþjóðlegum íþróttamótum á meðan Ísrael fær að taka þátt.

Ungir menn virðast í auknum mæli taka ungar konur kverkataki og þrengja að öndunarvegi þeirra. Kyrkingar eða „choking“ virðast sífellt fyrirferðameiri í klámi. Í þessum þætti heyrum við í konu sem hefur orðið ítrekuðum kverkatökum og áhyggjur fagfólks af áhrifum kláms. Viðmælendur: Jenný Kristín Valberg, Drífa Snædal, Þóra Jónasóttir, Marta Kristín Hreiðarsdóttir og Jón Gunnar Þórhallsson. Umsjón: Þóra Tómasdóttir

Í þriðja þætti um háhyrningaveiðar og viðskipti Sædýrasafnsins fáum við að heyra lýsingar forstöðumanns safnsins á því hvernig veiðarnar fóru fram. Afleiðingar af þessum veiðum eru endalausar deilur milli dýraverndunarsinna, hvalasérfræðinga og dýragarða víða um heim. Viðmælendur: Sigursteinn Másson og Edda Elísabet Magnúsdóttir. Umsjón: Þóra Tómasdóttir

Kauphallir um allan heim eru rauðglóandi eftir að Donald Trump forseti Bandaríkjanna snarhækkaði tolla á innfluttar vörur í síðustu viku. Hörður Ægisson viðskiptablaðamaður skýrir hvernig áhrif tollastríðsins birtast okkur á mörkuðum í dag. Umsjón: Baldvin Þór Bergsson.

Háhyrningar sem veiddir voru við strendur Íslands og seldir í dýragarða, eignuðust afkvæmi sem nú er tekist á um hvað eigi að gera við. Þeir hafa verið í dýragörðum alla ævi og náð háum aldri. Við ræðum við Eddu Elísabetu Magnúsdóttur, Sigurstein Másson og Ragnhildi Jónsdóttur. Þetta er annar þáttur af þremur um háhyrningaviðskiptin. Umsjón Þóra Tómasdóttir.

Dýraverndunarsinnar hafa boðað til mótmæla við sædýrasafnið í Antibes í Frakklandi um helgina. Ástæðan er að til stendur að flytja tvo íslensk-ættaða háhyrninga úr garðinum og í dýragarðinn Loro Parque á Tenerife. Málið hefur farið fyrir franska dómsstóla en algjör óvissa ríkir um framtíð dýranna. Saga háhyrninganna er skrítnari en þig grunar. Þóra Tómasdóttir ræðir við Ragnhildi Jónsdóttur sem ólst upp í Sædýrasafninu.

Flugvirkjafélag Íslands er ósátt við flugfélagið Air Atlanta vegna þess að það hefur ekki viljað ráða flugvirkja sem launþega nema að litlu leyti. Aðrir eru meðal annars starfsmenn hjá áhafnarleigunni Airborne á Möltu. Fjallað hefur verið um flugfélagið Air Atlanta í tveimur þáttum af Þetta helst síðaastliðina viku. Sá þriðji er þessi hér. Eftir að fyrsti þátturinn af Þetta helst um Air Atlanta var birtur í síðustu vikur hafa borist margar ábendingar frá alls kyns aðilum um starfshætti félagsins. Einn helsti rauði þráðurinn í umfjölluninni og ábendingunum snýst um það að Air Atlanta virðist í auknum mæli vilja ráða til sín starfsfólk sem verktaka. Umsjón: Ingi Freyr Vilhjálmsson

Blaðamaðurinn Helgi Steinar Gunnlaugsson hefur stúderað Kína öll sín fullorðinsár. Hann lærði alþjóðasamskipti í Pekíng og er einn fárra Íslendinga sem talar reiprennandi kínversku. Við ætlum að spyrja hann út í tollastríðið Bandaríkjanna og Kína, viðskiptatengsl Íslands og Kína og ekki síst, njósnir Kínverja á Íslandi sem ríkislögreglustjóri hefur áhyggjur af. Umsjón: Þóra Tómasdóttir

Air Atlanta hefur um árabil haft erlendar flugfreyjur í vinnu hjá sér í gegnum starfsmannaleigu á Möltu. Flugfreyjurnar eru meðal annars frá löndum eins og Indonesíu og Malasíu. Þær eru með um 50 dollara, tæplega, sjö þúsund krónur, í laun á dag, Baldvin Már Hermannsson forstjóri Air Atlanta segir í svari við spurningum Þetta helst um launakjör flugfreyjanna að erfitt sé að bera laun saman á milli landa. Fyrrverandi flugmaður hjá Air Atlanta, Hollendingum Sjoerd Willinge Prins var í viðtali við Þetta helst í síðustu viku og ræddi hann um það sem hann taldi vera illa meðferð Air Atlanta á sér þegar hann starfaði hjá félaginu. Sjoerd segir að hann hafi verið skilinn einn eftir, launalaus og með himinháan sjúkrahúsreikning eftir að veiktist í starfi sínu sem verktaki á vegum Air Atlanta í Kenía í Afríku. Frá árinu 2020 til ársins 2023 hafa eigendurnir greitt sér út arð upp á 135 milljónir dollara. Með fyrirhugaðri arðgreiðslu síðasta árs fer þessi upphæð í rúmlega 170 milljónir dollara. Í íslenskum krónum talið og út frá verðlagi hvers nema arðgreiðslurnar út úr flugfélaginu rúmlega 23 milljörðum íslenskra króna. Umsjón: Ingi Freyr Vilhjálmsson

Guðmundur Ingi Kristinsson, nýr menntamálaráðherra, er 69 ára gamall með ríkulega lífsreynslu. Hann hefur setið á þingi fyrir Flokk fólksins síðan 2017 en svo á hann líka að baki reynslu sem er ekki auðvelt að gera skil í hefðbundinni ferilskrá. Reynslu af því að verða fyrir slysum, þurfa að reiða sig á almannatryggingakerfið og ekki síst, vinna sig aftur út í atvinnulífið eftir langa fjarveru. Á fyrstu dögum hans sem ráðherra missteig hann sig í ræðuhöldum á ráðstefnu en mætti gríðarlega mikils stuðnings fyrir vikið. Umsjón: Þóra Tómasdóttir

Hollenskur flugmaður sem vann hjá íslenska flugfélaginu Air Atlanta í þrjú og hálft ár ber fyrirtækinu ekki vel söguna. Hann segir að fyrirtækið hafi komið fram við sig eins og dýr. Flugmaðurinn heitir Sjoerd Willinge Prince og er 30 ára gamall. Hann starfaði hjá Air Atlanta á árunum 2020 til 2023. Sjoerd var verktaki hjá Air Atlanta í gegnum maltverska starfsmannaleigu og naut því ekki sömu réttinda og fastráðinn starfsmaður. Flugmaðurinn segir frá því hvernig íslenska flugfélagið kom fram við hann eftir að hann fékk matareitrun á hóteli í Nairóbí í Kenía árið 2022 þegar hann var þar á vegum Air Atlanta. Hann segist hafa verið skilinn einn eftir, launalaus í tvo mánuði og að hár sjúkrahúskostnaður hafi fallið á hann. Forstjóri Air Atlanta segir slíkt verktakafyrirkomulag í gegnum áhafnarleigur vera alþekkt í flugbransanum. Lögfræðingur Félags íslenskra atvinnuflugmanna fékk mál Hollendingsins inn á sitt borð og kallar það dæmi um ,,gerviverktöku" sem þurfi að banna. Umsjón: Ingi Freyr Vilhjálmsson

Jakob Ingebrigtsen, ríkjandi ólympíumeistari og margfaldur heimsmeistari í hlaupagreinum, mætir föður sínum og fyrrum þjálfara í réttarsal næstu vikurnar. Þar færir hann rök fyrir því hvers vegna hann upplifði föður sinn ofbeldisfullan og ógnandi í uppvextinum. Við heyrum af réttarhöldunum og ræðum við hlauparann Hlyn Andrésson og íþróttalýsanda Rúv, Sigubjörn Árna Arngrímsson. Umsjón: Þóra Tómasdóttir

Hluti íbúa Flóahrepps á Suðurlandi er ósáttur við að tæplega 100 ára samkomuhús í sveitinni hafi verið selt til Vegagerðarinnar. Þeir telja ljóst að rífa eigi samkomuhúsið til að rýma fyrir breikkun á Þjóðvegi 1. Húsið heitir Þingborg og stendur tæpa 10 kílómetra austan við Selfoss ofan í Þjóðvegi 1. Prjónaverslun hefur verið rekin í húsinu í 35 ár og eru meðal annars seldar þar ullarvörur frá um 100 einstaklingum hér á landi. Stofnaður hefur verið sérstakur Facebook-hópur til að berjast gegn því að húsið verði rifið. Rætt er við íbúa í sveitarfélaginu um málið sem og við sveitarstjórann sem svarar spurningum um söluna og framkvæmdirnar við veginn. Umsjón: Ingi Freyr Vilhjálmsson

Berklar hafa greinst meðal heimilislausra manna sem dvelja í gistiskýlum Reykjavíkur. Hjúkrunarfræðingar sem vinna við að ráða niður þessum vanda segja að smitrakning í hópi heimilislausra sé stór áskorun. Hana þurfi að leysa með óhefðbundum aðferðum eins og við heyrum af í þessum þætti. Viðmælendur eru hjúkrunarfræðingarnir Kristín Davíðsdóttir og Anna Tómasdóttir. Umsjón: Þóra Tómasdóttir

Síðastliðna viku hafa verið sagðar margar fréttir í íslenskum og alþjóðlegum fjölmiðlum um þá ákvörðun Donalds Trumps Bandaríkjaforseta að senda mörg hundruð meðlimi venesúelsks glæpagengis úr landi. Glæpasamtökin heita El Tren de Aragua og eru starfandi í mörgum löndum í Suður-Ameríku. Meðlimir gengisins voru fluttir frá Bandaríkjunum í fangelsi í El Salvador. El Tren de Aragua hefur verið sagt vinna náið með einræðisherranum í Venesúela, Nicolás Maduro, og meðal annars vinna ódæðisverk fyrir hans hönd í heimalandinu og annars staðar. Eitt af því sem er áhugavert við þessar fréttir frá Bandaríkjunum um þetta venesúelska glæpagengi er að margir innflytjendur frá Vensúela sem hafa komið hingað til lands á liðnum árum segjast vera að flýja umrætt gengi. Í Þetta helst hafa til dæmis verið birt viðtöl við að minnsta kosti tvo hælisleitendur sem segjast hafa lifað við hótanir frá El Tren de Aragua í búsetulandi sínu. Einn af þeim heitir Hector Montilla en hann var nauðungarfluttur frá Íslandi til Venesúela í fylgd íslenskra lögreglumanna í byrjun febrúar. Umsjón: Ingi Freyr Vilhjálmsson