Ótrúlegur árangur Flokks fólksins í kosningunum um helgina flokkast til mikilla tíðinda. Hvern hefði grunað að flokkur sem var stofnaður fyrir einungis átta árum myndi skáka sjálfum Sjálfstæðisflokknum í einu traustasta vígi flokksins í Suðurkjördæmi og fá 20 prósent atkvæðanna? Flokkurinn bætir við sig fjórum þingmönnum, er kominn með 10 þingmenn. Hann er kominn í stjórnarmyndunarviðræður með Samfylkingu og Viðreisn eftir atburði morgunsins. En hvernig stjórnmálaflokkur er þetta og hvaðan kemur hann? Rætt er við einn af stofnendum Flokks fólksins, séra Halldór Gunnarsson í Holti, um uppruna flokksins og Ingu Sæland, og stjórnmálafræðinginn Evu H. Önnudóttur sem setur hann í fræðilegt samhengi. Umsjón: Ingi F. Vilhjálmsson

Ingibjörg Þórðardóttir fylgist með stjórnmálunum úr annarri átt en við hér heima. Hún hefur gegnt ýmsum ritstjórastörfum fyrir CNN og breska ríkisútvarpið BBC. Hún rýndi stjórnmálastöðuna með Þóru Tómasdóttur ræddi við hana um glænýja stöðu í íslenskum stjórnmálum eftiralþingiskosningar. Ingibjörg kallar eftir meira aðhaldi fjölmiðla með loforðum stjórnmálamanna.

Þýska sementsfyrirtækið Heidelberg hélt íbúafundi Í Þorlákshöfn á miðvikudaginn þar sem fjallað var um umdeilda mölunarverksmiðju sem fyrirtækið vill byggja í útjaðri bæjarins. Fjölmenni var á fundinum og eru skoðanir á verksmiðjunni skiptar. Íbúakosning stendur nú yfir um verksmiðjuna. Í henni stendur til að mala móberg sem tekið verður úr námum í Ölfusi og afar sjávarbotni við Landeyjar. Móbergið verður svo notað til að búa til sement sem notað er í steypu. Þetta helst fór á fundinn, hlustaði á hann og tók íbúana í sveitarfélaginu tali eftir hann og spurði þá út í skoðanir þeirra á verksmiðjunni.

Áhyggjur ungs fólks á menntaskólaaldri af húsnæðismálum er nýlegur veruleiki hér á landi. Hvenær og hvernig mun það geta eignast eigið húsnæði? Þessar áhyggjur á komu vel í ljós á framboðsfundi í Menntaskólanum í Mosfellsbæ þar sem frambjóðendur allra flokka nema tveggja sátu fyrir svörum og spjölluðu við nemendurna. Húsnæðismálin voru fyrsta málið á dagskrá en svo var líka slegið á léttari strengi um ananas á pítsur og notkun rafmagnshlaupahjóla undir áhrifum áfengis. Góð stemning var á fundinum og voru nemendur skólans afar ánægðir með hann og lýstu honum sem hjálplegum í aðdraganda kosninganna á laugardaginn. Umsjón: Ingi Freyr Vilhjálmsson

Bókasafnsfræðingurinn Rósa Björg Jónsdóttir hefur sankað að sér barnabókum á öllum heimsins tungumálum og lánað börnum sem vilja lesa á sínu móðurmáli. Miðað við hve eftirsóttar bækurnar hennar eru, mætti ætla að börn hafi meiri áhuga á lestri en stundum er haldið fram. Þóra Tómasdóttir heimsótti Rósu á bókasafninu.

Niðurstöður úr rannsóknum tveggja stjórnmálafræðinga benda til þess að fylgi Sjálfstæðisflokks, Framsóknarflokksins og Flokks fólksins sé vanmetið í skoðanakönnunum í aðdraganda kosninga. Að sama skapi má ætla að fylgi Samfylkingarinnar og Viðreisnar sé ofmetið. Rannsóknirnar byggja á síðustu þremur Alþingiskosningum. Árið 2016, 2017 og 2021. Rætt er við Agnar Freyr Helgason, dósent í stjórnmálafræði, um þessar rannsóknir. Hann er höfundur kafla í glænýrri bók um stjórnmálafræði ásamt Evu H. Önnudóttur prófessor þar sem fjallað er um að fylgiskannanir. Bókin heitir Lognmolla í ólgusjó: Alþingiskosningarnar 2021 og kjósendur í áranna rás. Kaflinn sem þau Agnar Freyr og Eva skrifa í þessari bók heitir Fylgiskannanir: Ónákvæmar, ómarktækar, leiðandi og villandi. Umsjón: Ingi Freyr Vilhjálmsson

Í dag hefjast bindandi íbúakosningar um umdeilda mölunarverksmiðju þýska sementsfyrirtækisins Heidelberg í sveitarfélaginu Ölfusi. Meirihlutinn í sveitarfélaginu hélt sinn fyrsta íbúafund um verksmiðjuna í salnum Versölum í Þorlákshöfn á fimmtudaginn í síðustu viku. Þar var tekist á um verksmiðjuna, svo vægt sé til orða tekið. Birtar eru upptökur af fundinum og rætt við bæjarfulltrúa og íbúa um verksmiðjuna. Í þættinum heyrist í þeim Ingibjörgu Ingvadóttur, Gunnsteini Ómarssyni, Elínu Fanndal, Hrönn Guðmundsdóttur, Þorleifi Eiríkssyni, Ásu Berglindi Hjálmarsdóttur, Ólafi Hannessyni og Elliða Vignissyni um málið. Umsjón: Ingi Freyr Vilhjálmsson

Rithöfundasambandið hvetur félagsmenn til að sniðganga Storytel vegna hlægilegra greiðslna frá streymisveitunni. Við ræðum um Storytel og sambærilegar streymisveitur við Margréti Tryggvadóttur formann Rithöfudnasambands Íslands og Ólaf Jóhann Ólafsson rithöfund og fyrrum aðstoðarforstjóra Time Warner. Umsjón: Þóra Tómasdóttir.

Uppstoppuðu pólsku villisvíni á stærð við manneskju var stolið úr bílskúr á heimili fjölskyldu í Hafnarfirði árið 1997. Villisvínið hafði þá verið í eigu fjölskyldunnar sem átti það í tæpan áratug og hafði fengið nafnið Villi. 18 árum síðar var villisvíninu skilað til eigenda sinna sem þá bjuggu í Kópavogi. Með því fylgdi dagbók sem það hafði ritað um árabil og fótósjoppaðar myndir af ferðum þess um heiminn. Hákon Björn Högnason, sonur hjónanna sem keyptu villisvínið á markaði í Póllandi árið 1988, segir okkur sögu Villa. Umsjón: Ingi Freyr Vilhjálmsson

Rithöfundasamband Íslands hefur hvatt félagsmenn sína til að setja bækur sínar ekki inn á streymisveitinuna Storytel. Ástæðan er að sambandinu þykja greiðslur Storytel til rétthafa, hlægilegar lágar. Við ræðum um kergjuna sem grasserar meðal rithöfunda og útgefanda í garð Storytel við þau Egil Örn Jóhannsson fyrrum útgefanda, Árna Matthíasson blaðamann og Lísu Björk Óskarsdóttur landsstjóra Storytel á Íslandi.

Rannsókn Samherjamálsins í Namibíu er á lokametrunum hjá embætti héraðssaksóknara. Í kjölfarið mun málið verða sent til saksóknara hjá embættinu sem mun ákveða hvort ákært verður í því eða ekki. Fimm ár eru liðin frá því málið kom upp í fjölmiðlum. Þessara tímamóta var minnst í Namibíu í síðustu viku. Þá gáfu samtökin IPPR út skýrslu um áhrfi Samherjamálsins á sjómenn og fiskverkafólk sem vann hjá fyrirtækinu. Rætt er við starfsmann samtakanna, Graham Hopwood og Ólaf Hauksson hjá embætti héraðssaksóknara um stöðuna á rannsóknum Namibíumálsins þar í landi og hér.

Réttindagæslumenn fatlaðs fólks óttast að rof verði á þjónustu við fatlaða þegar frestun hefur orðið á að Mannréttindastofnun Íslands taki til starfa. Réttindagæslan segir þung mál á þeirra borði sem m.a. varði ofbeldi gegn fötluðum, sem ekki megi við töfum. Rætt er við Jón Þorstein Sigurðsson hjá réttindagæslunni og Margréti Steinarsdóttur hjá Mannréttindaskrifstofu Íslands.

Frambjóðendur stjórnmálaflokka verja nú dágóðum tíma í að hitta og tala við kjósendur. Kosið verður til Alþingis eftir rúmar tvær vikur. Á fimmtudaginn bauð Fjölbrautaskólinn í Breiðholti frambjóðendum úr ölllum flokkum í heimsókn til að hitta nemendur skólans og ræða við þá um stjórnmálin. Þetta helst fór á samkomuna og fékk að vera með í samtölum nemendanna við frambjóðendur og spyrja nokkurra spurninga. Eftir þá heimsókn má eiginlega fullyrða að það eru húsnæðismálin og líka geðheilbrigðismálin sem eru efst í huga þeirra.

Fyrirtækið Black Cube hefur ratað í fréttir um allan heim fyrir óvægnar aðgerðir sínar í þágu viðskiptavina sinna. Meðal þeirra var kvikmyndaframleiðandinn Harvey Weinstein. Í þessum þætti fjöllum við um aðferðir Black Cube og fólkið sem hefur orðið fyrir þeim. Umsjón Þóra Tómasdóttir.

Sjúkratryggingar Íslands hafa ákveðið að einkavæða svokallaðar efnaskiptaaðgerðir, skurðaðgerðir eins og magaermi til að vinna gegn offitu. Þetta er í fyrsta skipti sem til stendur að gera þessar aðgerðir með kostnaðarþátttöku íslenska ríkisins. Frá þessari stefnubreytingu var greint aftast í fréttatilkynningu um samninga um ,,lýðheilsutengdar aðgerðir” í byrjun nóvember. Um er að ræða enn eitt aðgerðaformið sem er einkarekstrarvætt hér á landi á liðnum árum. Talsvert hefur gengið á hjá Sjúkratryggingum Íslands síðustu misserin. Komið hafa upp eftirlitsmál sem tengjast þessum efnaskiptaaðgerðum sem snúast um meintar ofrukkanir á þjónustunni hjá einkarekna heilbrigðisfyrirtækinu Klíníkinni. Viðskiptavinir Klíníkurinnar hafa kvartað yfir þjónustu í efnaskiptaaðgerðum sem þeir hafa gengist undir þar. Ingi Freyr Vilhjálmsson fjallar um þetta mál út frá svörum Sjúkratryggingum Íslands við spurningum um það auk þess sem rætt er við prófessorinn Rúnar Vilhjálmsson og Geirþrúði Gunnhildardóttur sem gekkst undir magaermisaðgerð á Klíníkinni.

Sigríður Bylgja Sigurjónsdóttir fer fyrir Tré lífsins sem gjarnan vill reisa nýja bálstofu með mengunarvörnum í Garðabæ. Bálstofan í Fossvogi mengar svo mikið að nágrannar eru orðnir langþreyttir. Sigríður Bylgja segir hins vegar að fyrirstaðan fyrir framkvæmdunum sé svaraleysi frá dómsmálaráðherra. Við heimsækjum Sigríði Bylgju og spyrjum Guðrúnu Hafsteinsdóttur dómsmálaráðherra út í málið. Umsjón: Þóra Tómasdóttir.

Tveir starfsmenn Háskóla Íslands segja laga- og regluverk sem gildir um túlkaþjónustu hér á landi vera í miklum ólestri. Kaup opinberra aðila á túlkaþjónustu hafa stóruakist með auknum fjölda innflytjenda hér á landi en regluverkið hefur ekki haldið í við þessar breytingar. Ingi Freyr Vilhjálmsson ræðir við þau Gauta Kristmannsson og Birnu Imsland um málið. Gauti segir umhverfi þessara fyrirtækja vera eins og ,,villta vestrið" og Birna kallar eftir ,,pólitískum vilja" til breytinga. Í þættinum er sagt frá rekstri eins túlkafyrirtækis, Alþjóðaseturs ehf., sem hefur skilað hagnaði upp á 340 milljónir króna á liðnum árum og greitt út sambærilega upphæð í arð til hluthafa.

Fylgi stjórnmálaflokkanna er á fleygiferð nú þegar 22 dagar eru til Alþingiskosninga. Hvað ræður úrslitum þegar fólk gerir upp hug sinn og ákveður hvaða flokk það ætlar að kjósa? Við spurðum kjósendur á hverju þeir byggja sínar ákvarðanir.

Lagareldisfrumvarpið varð að lögum áður en ríkisstjórn Sjálfstæðis-, Framsóknarflokks og Vinstri grænna sprakk nú í haust. Þetta frumvarp var einn af af nokkrum stórum ásteytingarsteinum í stjórninni. Af hverju náðist ekki samkomulag um frumvarpið á milli stjórnarflokkanna og hvað verður um þetta mál? Rætt er við Þórarinn Inga Pétursson þingmann Framsóknarflokksins og formann atvinnuveganefndar, og Gísla Rafn Ólafsson, þingmann Pírata og fyrrverandi formanna atvinnuveganefndar, sem segja frá því sem gekk á bak við tjöldin. Tveir oddvitar Sjálfstæðisflokks og Framsóknarflokks, Jens Garðar Helgason og Willum Þór Þórsson sögðu í vikunni að þeir vilji að frumvarpið verði að lögum eftir kosningar.

Bálstofan í Fossvogi er elsta bálstofa á Norðurlöndum. Þegar lík eru brennd í bálstofunni kemur frá henni reykur sem stundum leggst yfir náliggjandi leik- og grunnskóla. Í skólunum eru meðal annars börn með viðkvæm lungu sem ekki geta leikið sér úti þegar er logn og reykurinn er mikill. Ingvar Stefánsson, framkvæmdastjóri Kirkjugarða Reykjavíkurprófastdæma, hefur reynt að vinda ofan af vandamálinu. Þóra Tómasdóttir ræddi við hann, og Arnar Þór Gunnarsson starfsmann bálstofunnar. Einnig er rætt við Margréti Gígju Þórðardóttur leikskólastjóra Sólborgar og Arnheiði Helgadóttur skólastjóra Klettaskóla.