ഓപ്പൺ എ ഐ, കോ-ഫൗണ്ടർ സാം ആൾട്ട്മാൻ യൂണിവേഴ്സൽ ബേസിക് ഇൻകം, തൊഴിൽ സാധ്യതകൾ എന്നൊക്കെ പറയുമ്പോൾ മാർക്സിസത്തിൻ്റെ ഭാഷ ക്യാപിറ്റലിസ്റ്റുകൾ എത്ര മനോഹരമായാണ് കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നത് എന്നു തോന്നാം. പെട്ടെന്നല്ലെങ്കിലും തൊഴിൽ മേഖലയിൽ വൻ മാറ്റങ്ങളാണ് ആർട്ടിഫിഷ്യൽ ഇൻ്റലിജൻസിലൂടെ ക്ലൗഡ് ക്യാപിറ്റലിസം കൊണ്ടുവരാൻ പോകുന്നത്. എന്നാൽ, അമേരിക്കയിലെയും ചൈനയിലെയും തൊഴിൽ മേഖലയിൽ ഉണ്ടാവാൻ പോകുന്ന മാറ്റങ്ങൾ പോലെ ആയിരിക്കില്ല ഇന്ത്യയിൽ സംഭവിക്കുക. വിദ്യാഭ്യാസ മേഖല തൊട്ട് തൊഴിൽ പരിശീലരീതികളിൽ വരെ എന്തൊക്കെ കരുതലുകളും മുന്നൊരുക്കങ്ങളുമാണ് കേരളത്തിൽ ഉൾപ്പെടെ ഉടനടി നടപ്പിലാവേണ്ടത് ? അമേരിക്കയിലെ ടെക്സാസിൽ വയർലെസ് കമ്യൂണിക്കേഷൻസിൽ, അഡ്വാൻസ്ഡ് ആർ ആൻ്റ് ഡിയിൽ റിസർച്ച് എഞ്ചിനീയറും എഴുത്തു കാരനുമായ അമൽ ഇക്ബാലുമായി കമൽറാം സജീവ് സംസാരിക്കുന്നു.

"ഇഷ്ടമുള്ള പാട്ട് പാടാൻ ആരെങ്കിലും പറഞ്ഞാൽ ജാനകിയമ്മയുടെ പാട്ടാണ് ആദ്യം മനസ്സിൽ വരിക. പാട്ട് കേട്ട് ജാനകിയമ്മ വിളിച്ച് അഭിനന്ദിക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നു. ഞാൻ അവരുടെ ഫാനാണ്. മാപ്പിളപ്പാട്ടിൻെറ വരികൾ പഠിക്കുന്നത് വലിയ ടാസ്കായിരുന്നു," കലോത്സവവേദികളിലൂടെയും ചാനൽ റിയാലിറ്റി ഷോകളിലൂടെയുമെല്ലാം മലയാളികളുടെ ഹൃദയം കവർന്നിട്ടുള്ള യുവ ഗായികയാണ് ദേവനന്ദ എം.എസ്. പാട്ടിലെ തൻെറ ഇഷ്ടങ്ങളെക്കുറിച്ചും പാട്ട് വഴിയിലെ അനുഭവങ്ങളെക്കുറിച്ചും ദേവനന്ദ സംസാരിക്കുന്നു. പാടിയും പറഞ്ഞും സനിതാ മനോഹറിനൊപ്പം...

ഉത്സവപ്പറമ്പുകളിൽ ആനയെഴുന്നള്ളിപ്പിന് നിലവിലുള്ള നിയന്ത്രണങ്ങളും ഇതുസംബന്ധിച്ച കോടതിവിധികളും മന്ത്രിമാരും ജഡ്ജിമാരും അടക്കമുള്ള അധികാരികാരികളുടെ കൺമുന്നിലാണ് നഗ്‌നമായി ലംഘിക്കപ്പെടുന്നത്. ദുരന്തസാധ്യത മുൻകൂട്ടി അറിയിച്ചിട്ടും, സാമുദായിക- മത വികാരങ്ങളുടെ സമ്മർദ്ദത്തിൽ കൂച്ചുവിലങ്ങിട്ടിരിക്കുന്ന ജില്ലാ ഭരണകൂടങ്ങൾ. വ്യാജ എലഫെന്റ് സ്‌ക്വാഡുകളെ പൊന്നാടയണിയിച്ച് ആദരിക്കുന്ന മന്ത്രി- ഉത്സവപ്പറമ്പുകളിലെ നിയമലംഘനങ്ങളെക്കുറിച്ച് വി.കെ. വെങ്കിടാചലം സംസാരിക്കുന്നു.

ഉത്സവാഘോഷങ്ങൾ ഇൻഷൂർ ചെയ്യാറുണ്ട് എന്നു പറയാറുണ്ടെങ്കിലും ഇതുവരെ ഉത്സവപ്പറമ്പുകളിൽ ആനയിടഞ്ഞ് മരിച്ച ആർക്കും നഷ്ടപരിഹാരം ലഭിച്ചിട്ടില്ല. നാട്ടാനയാൽ കൊല്ലപ്പെടുന്നവർക്ക് ആരാണ് നഷ്ടപരിഹാരം നൽകേണ്ടത് എന്നതുസംബന്ധിച്ച് വ്യക്തമായ നിയമമില്ലാത്തതാണ് കാരണം- 1997 മുതൽ ഉത്സവമാഫിയയെ തുറന്നുകാട്ടാൻ നിയമപോരാട്ടം നടത്തുന്ന വി.കെ. വെങ്കിടാചലം സംസാരിക്കുന്നു.

1997 മുതൽ 2025 ഫെബ്രുവരി ആദ്യ ആഴ്ച വരെ കേരളത്തിൽ 826 പേരാണ് ഉത്സവങ്ങൾക്കിടയിൽ ആനകളിടഞ്ഞതിനെതുടർന്ന് കൊല്ലപ്പെട്ടത്. 4000-ലേറെ പേർ ഗുരുതര പരിക്കുകളോടെ കിടപ്പിലാണ്. ആനകളെ ഉപയോഗിച്ച് കോടികൾ ലാഭമുണ്ടാക്കുന്ന വൻ മാഫിയയാണ് ഈ മരണങ്ങളുടെ ഉത്തരവാദികളെന്ന് തെളിവുകൾ നിരത്തി വെളിപ്പെടുത്തുകയാണ്, 1997 മുതൽ ഉത്സവ മാഫിയയെ തുറന്നുകാട്ടാൻ നിയമപോരാട്ടം നടത്തുന്ന വി.കെ. വെങ്കിടാചലം.

ആണ് കൈപിടിച്ചാൽ മാത്രമെ പെണ്ണിന് ജീവിക്കാൻ പറ്റുകയുള്ളോ? എന്ന രാഷ്ട്രീയ ചോദ്യമാണ് പൊന്മാൻ മുന്നോട്ടുവെക്കുന്നത്. 2024-ൽ മലയാള സിനിമയുടെ അഭിഭാജ്യ ഘടകമായിരുന്നു ബേസിൽ ജോസഫ്. വെറുതെ ചിരിപ്പിക്കുന്നൊരു നടൻ മാത്രമല്ല അയാൾ. കലാസംവിധാനത്തിൽ 2024-ൽ പരസ്പരം മത്സരിക്കുന്ന രണ്ട് സിനിമകളാണ് മഞ്ഞുമ്മൽ ബോയ്‌സും ഭ്രമയുഗവും.- പൊന്മാൻ സിനിമയുടെ സംവിധായകനും കുമ്പളങ്ങി നൈറ്റ്‌സ്, ഭ്രമയുഗം, ആൻഡ്രോയിഡ് കുഞ്ഞപ്പൻ തുടങ്ങിയ സിനിമകളുടെ കലാസംവിധായകനുമായ ജോതിഷ് ശങ്കർ സംസാരിക്കുന്നു.

"മരണമാണ് എൻ്റെ വർക്കുകളിലേറെയും recur ചെയ്യുന്ന സംഭവം." പല വൈവിധ്യങ്ങൾക്കിടയിൽ കോ- എക്സ്റ്റിസ്റ്റിംഗിൻ്റെ കലാകാരനാണെന്ന് സ്വയം അടയാളപ്പെടുത്തുന്ന റിയാസ് കോമുവുമായി കമൽറാം സജീവ് നടത്തിയ അഞ്ചു ഭാഗങ്ങളുള്ള സംഭാഷണത്തിൻ്റെ ലാസ്റ്റ് എപ്പിസോഡ്. ശ്രീനാരായണ ഗുരുവും സൂഫി ജീവിതത്തോടുള്ള പ്രതിപത്തിയും ചർച്ച ചെയ്യുന്നു.

കേരളത്തിൽ ബിനാലെ നഗര - ഉപനഗര വേദികളിൽ ഉണ്ടാക്കിയ വിപ്ലവം ചെറുതല്ല. കൊച്ചി മുസിരിസ് ബിനാലെയുടെ ഫൗണ്ടർമാരിൽ ഒരാളായ റിയാസ് കോമുവിൻ്റെ മനസിൽ എന്തായിരുന്നു പീപ്പിൾസ് ബിനാലെ ? കോൺസെപ്റ്റ് റിവൈസ് ചെയ്ത് വീണ്ടും ട്രാക്കിലേക്ക് വരാൻ ബിനാലെ എന്തു ചെയ്യണം?

റിയാസ് കോമുവിന്റെ ഗാന്ധിയും അംബേദ്കറും കടന്നു വരുന്ന മൂന്നാം സംഭാഷണം. ഉപ്പും ആഴിയും ഉരുവും….ഗാന്ധിജി തൊട്ട ഉപ്പ്..കടലും ഉപ്പും കൊണ്ടുവരുന്ന ഓഷ്യാനിക് ഇമാജിനേഷൻ. കടലിലെ ഉപ്പ് തൊടുന്നത് ആൻസിസ്റ്റേഴ്സിനെ തൊടുന്ന പോലെയാവുന്ന അനുഭവം.

പോളിക്രോമാറ്റിക് അയ ഒരു സമൂഹത്തെ ചുരണ്ടി മോണോക്രോമാറ്റിക് ആക്കുന്ന ഇന്ത്യൻ അവസ്ഥയിലാണ് ഒരു ആർടിസ്റ്റ് എന്ന നിലയിൽ റിയാസ് കോമുവിന്റെ ജീവിതം. ഒരുഭാഗത്ത് ഇസ്ലാമോഫോബിയയുടെ പ്രശ്നങ്ങൾ. മറുഭാഗത്ത് ഇസ്ലാം സ്വയം അകപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന ചുഴി. ഈ സങ്കീർണ സന്ദർഭത്തിൽ കലാകാരനായി ജീവിക്കുക ബുദ്ധിമുട്ടാണോ? റിയാസിന്റെ കല സാക്ഷാത്കാരങ്ങളിൽ കോൺസ്റ്റിറ്റ്യൂഷൻ കടന്നു വരുന്നതെങ്ങനെയെന്നും , വിവാൻ സുന്ദരം ഇന്ത്യൻ ആർട്ടിൽ സൃഷ്ടിച്ച വിപ്ലവവും മീഡിയാറ്റിക് റിയലിസവും ചർച്ച ചെയ്യുന്ന എപ്പിസോഡ്

ആർട്ടിസ്റ്റും ക്യൂറേറ്ററുമായ റിയാസ് കോമുവിന്റെ കലാ പ്രവർത്തനങ്ങളിലൂടെയും രാഷ്ട്രീയ വിശ്വാസങ്ങളിലൂടെയും സഞ്ചരിച്ച് സമകാലിക ഇന്ത്യയിൽ കല എങ്ങനെയാണ് സാമൂഹികചിന്തയുടെ ജനാധിപത്യ പരിസരങ്ങളിൽ ഇടപെടുന്നത് എന്ന് അന്വേഷിക്കുകയാണ് ദീർഘമായ ഈ സംഭാഷണങ്ങൾ. 1992 ൽ മുബൈയിൽ, റിയാസ് കലാപഠനത്തിനെത്തുമ്പോൾ ഇന്ത്യ ബാബറി മസ്ജിദ് തകർക്കപ്പെടുന്നതിലൂടെ ഹിംസാത്മകതയുടെ പുതിയൊരു രാഷ്ട്രീയ മാതൃകയിലേക്ക് മാറുകയായിരുന്നു. ഒരുഭാഗത്ത് ചുവന്ന മാരുതിയിൽ സഞ്ചരിക്കുന്ന സച്ചിൻ ടെണ്ടുൽക്കർ എന്ന പുതിയ താരത്തിന്റെ ഉദയം, മറുഭാഗത്ത് നിറയെ ബാൽ താക്കറെയുടെ കട്ടൗട്ടുകൾ. റിയാസ് കോമുവിന്റെ കലാവീക്ഷണങ്ങളെ അക്കാലത്തെ രാഷ്ട്രീയ അന്തരീക്ഷം എങ്ങനെയാണ് സ്വാധീനിച്ചത് ?

"മെഡിസിൻ പ്രിസ്ക്രൈബ് ചെയ്യുക എന്നതിലുപരി, എന്നെ കേട്ടിരിക്കുന്ന ഒരു ഡോക്ടറെ കണ്ടുമുട്ടാൻ ഞാനൊരുപാട് ആഗ്രഹിച്ചിരുന്നു. അന്നുതൊട്ടേ എൻെറ മനസ്സിലുള്ളതാണ് വെള്ളക്കോട്ടിട്ട് നിൽക്കുന്ന എൻെറ തന്നെ വലുതായ ഒരു രൂപം," സ്‌പൈനൽ മസ്‌കുലർ അട്രോഫി രോഗം ബാധിച്ച് വലിയ വെല്ലുവിളികൾ നേരിട്ട് ഒടുവിൽ ഡോക്ടർ ആവുക എന്ന തൻെറ സ്വപ്നം സാക്ഷാത്കരിച്ചിരിക്കുകയാണ് അർച്ചന വിജയൻ. ഒട്ടും എളുപ്പമായിരുന്നില്ല ഈ യാത്ര. പരിഹാസവും അവഗണനയും നേരിട്ടിട്ടും മുന്നോട്ട് തന്നെ നടന്ന വഴികളെക്കുറിച്ച് ഡോ. അർച്ചന വിജയൻ സംസാരിക്കുന്നു...

‘‘പ്രണയമുള്ള കാമുകൻ കണ്ണിലേക്കു നോക്കുമെന്നും ആർത്തിയുള്ള കാമുകൻ മാറിലേക്കും വയറിലേക്കും നോക്കുമെന്നും ചെറുപ്പത്തിൽ തന്നെ ഒരു ബോധം ഉണ്ടായിരുന്നു. ആ രണ്ടുതരം നോട്ടത്തിനു മുന്നിലും എനിക്ക് എന്റെ ശരീരത്തിന്മേലുള്ള ആത്മവിശ്വാസം വർധിച്ചുവന്നിരുന്നു’’- ചില നോട്ടങ്ങളുടെ അഴകിനെ കുറിച്ചാണ്, എസ്. ശാരദക്കുട്ടി ‘പടം പാട്ടുകളി’ൽ പറയുന്നത്.

കേന്ദ്ര മന്ത്രിസഭ അംഗീകരിച്ച ദേശീയ നിർണായക ധാതു ദൗത്യം (National Critical Mineral Mission) എങ്ങനെയൊക്കെയാണ് കേരളമുൾപ്പെടെയുള്ള ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനങ്ങളെ ദോഷകരമായി ബാധിക്കുകയെന്ന് വിശദീകരിക്കുകയാണ് ഡോ: എസ്.പി. ഉദയകുമാർ. 16300 കോടി രൂപ ചെലവും പൊതുമേഖലയിൽ നിന്ന് 18000 കോടി രൂപ നിക്ഷേപവും പ്രതീക്ഷിക്കുന്ന പദ്ധതിയ്ക്ക് ബജറ്റിൽ 400 കോടി രൂപ 2025-26 വർഷത്തെ ബജറ്റിൽ വകയിരുത്തിയിട്ടുമുണ്ട്. ധാതു സമ്പന്നമായ കാടും കടലും കരയും തീരവുമെല്ലാം കോർപറേറ്റുകളെ സഹായിക്കാനും നിയന്ത്രണങ്ങളില്ലാതെയും ജനജീവിതത്തെ പരിഗണിക്കാതെയും ഖനനം ചെയ്യാനുള്ള കേന്ദ്രനീക്കം എത്ര മാത്രം അപകടകരമാണ് എന്ന് സംസ്ഥാന സർക്കാരുകളും ജനങ്ങളും മനസ്സിലാക്കണമെന്നും ഉദയകുമാർ പറയുന്നു.

‘‘പട്ടുനൂൽപ്പുഴു എന്നായിരുന്നില്ല പുതിയ നോവലിന് ആദ്യം വിചാരിച്ച ടൈറ്റിൽ. ഒരുമാതിരി ആർക്കും വായിക്കാൻ പറ്റാത്ത ഹാൻഡ് റൈറ്റിംഗ് ആണ് എന്റേത്. നാട്ടിലും അടുത്ത വീട്ടുകാർക്കിടയിലുമൊക്കെ എഴുത്തുകാരൻ എന്ന ലേബൽ ഇല്ലാതെ ജീവിക്കുന്നതുകൊണ്ടുള്ള ഗുണം. ഇ- ബുക് വായിക്കുന്നതാണ് രസകരം, സൗകര്യം. സ്മാരകശിലകൾ നെറ്റ്ഫ്ലിക്സ് സീരീസാക്കുക എളുപ്പമല്ല. പുതിയ കഥാകൃത്തുക്കളിൽ നിന്ന് മലയാളത്തിൽ ഉജ്വല രചനകൾ ഉണ്ടാവുന്നു’’- കാഴ്ചയുടെ ആധിപത്യം നിലനിൽക്കുന്ന പുതിയ കാലത്ത് കഥയെഴുത്തിന്റെ സങ്കീർണതകൾ പങ്കുവെക്കുകയാണ് എസ്. ഹരീഷ്, കമൽറാം സജീവുമായി.

മഹാരാഷ്ട്രയിലെ പൂനെ മുനിസിപ്പല്‍ പ്രദേശത്തും കോര്‍പ്പറേഷന്‍ മേഖലയിലും പടര്‍ന്ന് പിടിച്ച ഗില്ലന്‍ബാരി എന്ന രോഗത്തെ ആരോഗ്യലോകം സസൂക്ഷ്മം വിലയിരുത്തിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. രോഗം ബാധിച്ച 158 പേരില്‍ 48 പേര്‍ ഐസിയുവിലും 28 പേര്‍ വെന്റിലേറ്ററിലുമാണ്. രോഗികളുടെ എണ്ണം അസാധാരണമാം വിധം കൂടുന്ന സാഹചര്യത്തില്‍ ലോകാരോഗ്യ സംഘടനയുടെ വിദഗ്ധ സംഘവും പൂനെയില്‍ എത്തിയിട്ടുണ്ട്. എന്താണ് ഗില്ലന്‍ബാരി സിന്‍ഡ്രോം? എങ്ങനെയാണ് പടരുന്നത് ? എന്തൊക്കെയാണ് ലക്ഷണങ്ങള്‍ തുടങ്ങി Guillain-Barre syndrome എന്ന അപൂര്‍വ്വ രോഗത്തെക്കുറിച്ച് വിശദമായി സംസാരിക്കുകയാണ് ഡോ. വി.ജി. പ്രദീപ് കുമാര്‍

തമിഴ്നാട്ടിലായാലും കേരളത്തിലായാലും സർക്കാരുകൾ എന്തുകൊണ്ടാണ് ജനങ്ങളേക്കാൾ കോർപ്പറേറ്റുകൾക്ക് അനുകൂലമായി മാറുന്നത്? ഇലക്ട്രിസിറ്റി ആവശ്യം നിറവേറ്റാൻ ആണവോർജ്ജമല്ലാതെയുള്ള മാർഗ്ഗങ്ങൾ എന്തൊക്കെയാണ്? കൂടംകുളം സമരത്തിൽ പങ്കെടുത്തവരെ ഭരണകൂടം എങ്ങനെയെല്ലാമാണ് വേട്ടയാടുന്നത്? ഇന്ത്യയിൽ സമരങ്ങൾ അടിച്ചമർത്തപ്പെടുന്നത് ഏതൊക്കെ രീതിയിലാണ്? ആക്ടിവിസ്റ്റും എഴുത്തുകാരനും അധ്യാപകനുമായ ഡോ. എസ്.പി. ഉദയകുമാറുമായുള്ള അഭിമുഖത്തിന്റെ രണ്ടാം ഭാഗം.

സ്റ്റോറി ടെല്ലിംഗിന്റെ രീതികൾ പൊടുന്നനെ മാറുകയാണ്. കാഴ്ചയുടെ അതിനൂതന വിദ്യകൾ കഥാപ്രപഞ്ചത്തെ കീഴ്മേൽമറിച്ചിരിക്കുന്നു. വായനയുടെ ആധിപത്യത്തെ എന്നേക്കുമായി അട്ടിമറിക്കുമോ വെബ്സീരീസുകളും ലൈവ് സ്ട്രീമിംഗിന്റെ കഥ പറച്ചിൽ രീതികളും? നോവൽ, സിനിമ, സ്പോർട്സ് ലൈവ് രംഗത്തെ വിപ്ലവാത്മകമായ കുതിപ്പുകൾ വിശകലനം ചെയ്യുകയാണ് ദിലീപ് പ്രേമചന്ദ്രനും കമൽറാം സജീവും. നല്ല മലയാളം സിനിമകൾക്ക് ലോകത്തെങ്ങും പ്രേക്ഷകരുണ്ടാവുന്നു. വെബ് സീരീസുകൾ നോവലിന്റെയും കഥകളുടെയും ആഖ്യാന രീതികൾക്ക് വെല്ലുവിളി ഉയർത്തുന്നു. നെറ്റ്ഫ്ലിക്സ് സീരീസ് ആയ് മാറിയ മാർകേസിന്റെ ഏകാന്തതയുടെ നൂറു വർഷങ്ങൾ മുതൽ ആഷിക് അബുവിന്റെ റൈഫിൾ ക്ലബ് വരെയും കപീഷ് മുതൽ ഫുട്ബോൾ ലൈവ് സ്ട്രീമിംഗിലെ അന്തർനാടകങ്ങൾ വരെയും ചർച്ചചെയ്യുന്നു.

കാസർകോഡ് ചീമേനിയിൽ ആണവ നിലയം സ്ഥാപിക്കാനുള്ള ചർച്ചകൾ നടക്കുന്നതിൻ്റെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ എന്തുകൊണ്ട് ആണവനിലയങ്ങൾ അപകടകരമാണ് എന്ന് വിശദീകരിക്കുകയാണ് കൂടംകുളം ആണവോർജ്ജ വിരുദ്ധ സമരത്തിൻ്റെ നേതാവും ആക്ടിവിസ്റ്റും എഴുത്തുകാരനും അധ്യാപകനുമായ ഡോ. എസ്.പി. ഉദയകുമാർ. രണ്ടു ഭാഗങ്ങളുള്ള ദീർഘസംഭാഷണത്തിൻ്റെ ആദ്യഭാഗം.

‘‘UGC NET ലഭിച്ചപ്പോൾ സുഹൃത്തുക്കളെല്ലാം ഉറപ്പിച്ചുപറഞ്ഞു; SC വിഭാഗമായതുകൊണ്ട് എനിക്ക് ഉറപ്പായും കോളേജിൽ ജോലി കിട്ടുമെന്ന്. എന്നാൽ, ഈ സർട്ടിഫിക്കറ്റ് ജോലിക്കുപകരിച്ചില്ല. എന്നാൽ, അത് സാമൂഹിക നീതിയ്ക്കായുള്ള ​നിയമപോരാട്ടത്തിലെ ഉപാധിയായി മാറിയതിൽ എനിക്കഭിമാനമുണ്ട്’’- എയ്ഡഡ് നിയമനങ്ങളിൽ സംവരണം പാലിക്കുക എന്ന UGC ഉത്തരവ് നടപ്പാക്കുന്നതിനായി എയ്ഡഡ് മേഖല സംവരണ പ്രക്ഷോഭ സമിതിയോടൊപ്പം, അഫക്റ്റഡ് പാർട്ടി എന്ന നിലയിൽ കേസിൽ പങ്കാളിയായ സുനിത തോപ്പിൽ പറയുന്നു...